Alí sentan, coa paciencia que lles dá a experiencia, e esperan. De vez en cando, algún dos coches ou dos camións que pasan fugaces pola estrada detense fronte a elas. ‘Quería un feixe de grelos… A canto van?‘. Aí comeza todo un negocio que leva décadas sendo sustento das familias. Un negocio que manexan elas, protexidas do frío do inverno con xerseis gordos e mandiles a cadros. De gañarse a vida, saben ben. Fixeron da N-550, dende Deixebre e ata a entrada de Ordes, un espazo non só para a economía, senón tamén onde tecer unhas relacións sociais duradeiras.

40 ANOS A PÉ DE ASFALTO

Elvira vive nunha casa cativa ao carón da estrada, e diante dela, a pouco máis de dous metros da propia vía, ten preparadas dúas mesas cheas de grelos e mais unha cadeira de plástico para se sentar. Fai memoria, en todos os sentidos. “Moita xente maior que levaba a catro e a cinco agora levan a unha e a dúas porque os netos non lle queren os grelos!”. Un medio sorriso aprópiase dela mentres analiza os cambios de alimentación e de costumes que afectan o seu labor diario. “De paso que fago a limpeza e fago a comida tamén vendo algo se teño a quen”. Ela encárgase do de fóra e mais do de dentro.

Á parte dos que planta na súa horta, mércalle o resto de produción que precisa ás mulleres das aldeas do arredor. Elas son o núcleo de toda unha rede de mercadorías centrada nos grelos que soben e baixan pola N-550. O que máis se valora do produto é que é rico e natural. “Estamos na zona propia para os grelos”, di agora María, outra das mulleres que se coloca ao carón da estrada. O can avísaa sen erro de cando alguén aparca o coche na súa casa para mercar, e ela axiña sae á porta para atender. “Hai que ter conta deles!”. A súa irmá leva poñendo o posto máis de 40 anos e ela comezou cando se xubilou do restaurante no que traballaba en Ordes. [ Podes ler toda a reportaxe de Uxía Iglesias no Galicia Confidencial ]