O inicio deste movemento ten difícil datación, mais a orixe está nos diferentes proxectos presentados no tempo polo administrador ferroviario estatal Adif para a supresión dos pasos a nivel. Todos conlevan manter a división en dous do pobo, coma acontece na porta da chaira, Rábade. Un dos activistas de Parga Non Se Divide, Afonso Losada, explica a historia e as alternativas dun pobo que medrou á beira da vía do tren.
Todo acelera coas reunións das últimas datas con Adif.
Dende o momento en que se presentou a última proposta –porque non é un proxecto formal– por parte de Adif, si que se acelerou moito. Déronse varios factores: dende a alcaldía non se deu explicación da proposta, tiveron que ser grupos políticos (BNG e PP) os que o puxeron enriba da mesa, o que para os veciños supuxo un agravio en comparación con outras problemáticas; e por outra banda, o feito de que exista unha proposta de variante aglutina á xente, que ve unha solución. Solución que non é boa en si mesma, porque a variante empeora un servizo pobre de por si.
Para analizar outras alternativas sería preciso un novo estudo.
É un tema complexo, a vía pasa polo medio do pobo, e parte do pobo se construíu arredor da vía nun momento en que era un afluente de riqueza e prosperidade para Parga. Diso fai moitos anos.
A análise é complicada e unha variante incluso dificulta máis o servizo que hai. Os veciños poñen en valor que teñen un servizo practicamente nulo, e para ter só a molestia das vías, prefiren non telas. E iso a pesar do cariño que a xente de Parga lle ten a vía, porque a Parga que coñecemos hoxe medrou arredor dela.
Hai tamén implicacións no patrimonio histórico e arquitectónico.
Iso é o que teñen en mente moitos veciños. O patrimonio artístico e histórico de Parga ten casas catalogadas, e a xente non pode facer con elas o que quere, para podelas amañar debe pasar innumerables trámites burocráticos; en cambio, Adif fai e desfai o que lle dá a gaña. E despois, un pobo partido en dous minusvalora o prezo das vivendas.
Cal é a postura doutras asociacións de Parga?
Na reunión que tivemos o domingo había representantes das diferentes asociacións do pobo. A plataforma xurdiu do traballo de catro ou cinco persoas e foise ampliando pouco a pouco. Pero calquera das asociacións nos amosou a súa disposición a colaborar, os comerciantes dende o principio están colaborando, e o que defende esta plataforma resulta bastante transversal co respecto ao pensamento do pobo. Iso implica a asociacións de monte, a feira… dende ese punto de vista é unha asociación aberta e plural.
O éxito da reivindicación en Murcia, que conseguiu que Adif soterrara o tren, dá esperanza?
É dunha escala maior, pero si, obviamente. O soterramento é unha opción que sempre se manexou. No seu momento, o monte de Parga fixo un estudo sobre esta posibilidade, e Adif rexeitouno. O que propoñemos agora é unha variante en calquera das medidas, e debe ser Adif cal é o mellor xeito, se sacar a vía ou soterrala.
Si que vemos que a mobilización en Murcia e outros sitios deu os seus froitos, conseguiron o soterramento. Valoramos que é un exemplo a seguir, sobre todo polo grao de mobilización. Falamos de obras diametralmente diferentes, contías e afectacións das que non falamos aquí; somos conscientes diso, pero a nosa intención é manter á xente activa.
O fondo da cuestión é que o pobo de Parga, que viviu sempre cara o tren, que sufriu e amou o tren con todas as consecuencias, incluso con varios mortos ao longo da súa vida, agora está disposto a prescindir do tren se supón que tronza o pobo pola metade.
Cales serán os vindeiros pasos da plataforma?
Decidimos dar pasos de cara á constitución formal, para que cando poidamos ir o día de mañá a unha administración, que o fagamos con respaldo, e seguir recabando apoios institucionais. No seu momento, os plenos de Guitiriz e da Deputación, mediante sendas mocións do Bloque, amosaron o seu rexeitamento aos plans de Adif e a predisposición para estudar a variante.
Queremos levar isto a outros estratos, e valoramos a posibilidade de facelo chegar á Valedora do Pobo para que valore o impacto social no pobo de Parga. Está a posibilidade de facer un estudo de viabilidade das alternativas que propoñemos, darlle respaldo técnico, aínda que esa non é a meta. E seguiremos con pequenas accións coma ata agora, colocando lazos, pancartas, e nas redes sociais, para que se visibilice o problema e seguir avanzando.