A Audiencia Provincial de Lugo acolleu este xoves o xuízo contra dúas mulleres acusadas de encerrar contra a súa vontade a unha octoxenaria sen familia durante un ano nun piso de Vilalba e de subtraerlle máis de 30.000 euros da conta bancaria. A Fiscalía reiterouse na súa petición de penas de nove e seis anos de prisión para as imputadas, que negaron os feitos ante a xuíza.

As procesadas, dúas mulleres de mediana idade que declararon a petición das súas respectivas defensas en último lugar, defenderon na sala a súa inocencia dos delitos que se lles imputan: contra a integridade moral, detención ilegal e estafa agravada, no caso da principal procesada –quen asumiu directamente os coidados da anciá– e pola súa complicidade nos dous primeiros delitos, no caso da segunda, quen se encargaba de levar á denunciante as bolsas da compra.

De acordo ao recolleito no escrito de acusación do Ministerio Fiscal, a principal acusada fíxose cargo dos coidados da vítima, unha muller de 85 anos con “deterioración cognitiva” e en situación de vulnerabilidade e desamparo tras o falecemento do seu esposo, renunciando aos servizos de asistencia domiciliaria que esta recibía e mudando a súa residencia a unha vivenda de aluguer no municipio de Vilalba.

Foi na devandita localidade e en dous inmobles distintos onde, segundo o relato da Fiscalía, a muller permaneceu retida contra a súa vontade, encerrada con chave e en malas condicións tanto de alimentación como de hixiene entre marzo de 2022 e abril de 2023, momento en que a octoxenaria logrou conectar o botón do servizo de teleasistencia da Cruz Vermella do que era usuaria desde 2020 –e que permanecera desactivado durante longos períodos de tempo– para pedir axuda.

“FÍXENME CARGO DELA POR PENA”

Despois de catro horas de vista na Audiencia Provincial e tras a declaración previa de case unha vintena de testemuñas, a principal acusada, para quen a Fiscalía solicita unha pena acumulada de oito anos e tres meses de cárcere, asegurou ante o tribunal que se fixo cargo dos coidados da anciá “por amizade” e “por pena”, que nunca a deixou desatendida e que se lle quitou as chaves do piso foi “porque se escapaba e tiña medo a que lle pasase algo”.

“Cando morreu o seu marido, ela encariñouse moito comigo. Dicía que comigo non se sentía abandonada, así que me pediu axuda e díxome que lle buscase un piso”, comezou dicindo a procesada, para acto seguido asegurar que durante o tempo que a muller estivo a vivir en Vilalba “nunca lle faltou de nada”. “Eu ía todos os días a vela e ela sempre tiña comida. Escapouse tres veces e á cuarta vez quiteille as chaves, pero ela seguía saíndo connosco”, declarou.

A imputada, que subliñou que xamais recibiu diñeiro polos coidados da octoxenaria e que o facía de maneira altruísta porque “ela era tamén moi detallista e xenerosa”, negou realizar movementos bancarios para beneficiarse do patrimonio económico da señora a pesar da existencia de máis de 52 operacións acometidas por un montante acumulado, segundo a Fiscalía, de “máis de 31.000 euros”.

A segunda da acusadas –empregada doméstica da suposta autora e cómplice desta, segundo o Ministerio Público, na presunta detención ilegal– foi a última persoa en declarar e explicou que o seu traballo se limitaba a “ir dúas veces por semana ao piso a levarlle a compra á señora”.

“Eu empecei a ir ao piso nas miñas horas de traballo e cando xa se escapou varias veces. Ela sabía que quedaba pechada con chave e parecíalle ben. Tiña medo de saír á rúa”, manifestou, antes de reiterar a súa inocencia.

“ESTABA CONTENTA COA AXUDA A DOMICILIO”

No xuízo celebrado este xoves na Audiencia Provincial de Lugo, que quedou visto para sentenza, prestaron declaración un total de 18 testemuñas: cinco axentes da Garda Civil, técnicos e coordinadores da Cruz Vermella que atenderon a emerxencia, traballadoras sociais dos concellos de Cospeito e Vilalba, empregadas de fogar, os propietarios dos dous inmobles alugados nos que tivo lugar a presunta detención ilegal e o médico da PAC que examinou á octoxenaria tras a súa liberación.

A maior parte dos profesionais que participaron no operativo posto en marcha tras dar a voz de alarma a muller coincidiron en sinalar que as condicións en que esta se atopaba e nas que se achaba a vivenda non eran “pésimas”.

“Presentaba un aspecto descoidado tanto de aseo como de vestimenta. Non presentaba lesións físicas, pero o prognóstico era grave porque consideramos que podía tratarse dunha situación de emerxencia social”, manifestou respecto diso o sanitario da PAC de Vilalba que inspeccionou á octoxenaria tras ser liberada.

“Tiña un aspecto moi desaliñado e moita dificultade para camiñar. Había moitos pratos sucios, moitas bolsas de lixo e moita sucidade na estancia na que ela se atopaba”, declarou, pola súa banda –e por videoconferencia–, o técnico da Cruz Vermella que visitou o domicilio tras recibir o aviso de emerxencia do sistema de teleasistencia. “No momento en que os efectivos se desprazaron ao domicilio, a porta estaba pechada con chave”, indicaron os axentes da Garda Civil que supervisaron o operativo.

Tanto a traballadora social do Concello de Cospeito –municipio no que residía a anciá antes do seu traslado a Vilalba– como a empregada de fogar que se ocupaba dos seus coidados coincidiron en sinalar que a muller se atopaba “moi contenta co seu servizo de axuda a domicilio” e que non tiñan coñecemento da existencia da principal acusada antes de que esta fixésese cargo dos coidados da muller: “Ela non tiña nin familia nin amigos”.

Ademais das penas antes sinaladas –de nove e seis anos de cárcere– nas que a Fiscalía se ratificou na fase de conclusións, o Ministerio Fiscal solicitou tamén para a principal acusada o pago dunha multa de máis 31.000 euros polo diñeiro presuntamente subtraído da conta da octoxenaria, así como dunha indemnización 10.000 euros a abonar de maneira solidaria por parte de ambas as en concepto de responsabilidade civil polos danos morais causados.