A Deputación de Lugo contará en 2026 cun orzamento de 135 millóns de euros, 5 millóns máis (+3,6%) que en 2025, unhas contas que irán a pleno provincial o 25 de novembro para a súa aprobación inicial. Diso informou en comisión parlamentaria o presidente da Deputación de Lugo, José Tomé (PSOE), quen destacou que este orzamento inclúe “o mellor plan de estradas da historia” do ente provincial, que conta coa rede máis extensa do Estado, con 4.217 quilómetros. Aumenta esta partida ata máis de 27 millóns de euros.
Sinala que estes orzamentos crecen por encima do IPC e destaca que son “realistas” e “útiles” para os municipios e tecido social e económico, o que contrasta coa “propaganda” da Xunta, á que reprochou falta de colaboración institucional.
Na súa intervención esta tarde en Santiago, Tomé Roca destaca que un terzo das contas van para políticas sociais. Así, anunciou que dous das catro residencias que constrúe a Deputación entrarán en funcionamento entre finais de 2026 e comezos de 2027. Lembra que a institución provincial ten en funcionamento nove residencias e hai outras cinco en proxecto, ata un global de 18.
Censura que a conselleira de Política Social, Fabiola García, “atrévese a dicir” que este modelo está “crebado”, pero “pide” que se faga unha residencia en Folgoso con este modelo. Recrimina que o Goberno galego “leva case 20 anos sen construír unha residencia pública”.
Un dos proxectos sobre os que puxo o foco foi o “pioneiro” Centro de Innovación Territorial, unha “aposta estratéxica” nos orzamentos de 2026. Contará con 850.000 euros ata 2029 –510.000 do Ministerio para a Transición Ecolóxica e 340.000 da Deputación– para acompañar aos municipios rurais de menor tamaño na captación de fondos, planificación de proxectos, dixitalización e loita contra a brecha territorial.
PLAN DEPUTACIÓN
Pola súa banda, o Plan Deputación de cooperación con municipios estará dotado con 22,2 millóns. Tomé valora que a Deputación é “absolutamente esencial para o funcionamento dos municipios” e defende que se fai unha repartición de fondos para obras e servizos por “criterios públicos e obxectivos”.
Así mesmo, puxo en valor que a execución orzamentaria da Deputación de Lugo estivo en 2025 no 90%. “Os bos gobernos non se miden polo ruído que fan, senón pola pegada que deixan”, afirmou. No ámbito turístico, José Tomé subliña o “revulsivo” da posta en marcha do Parque Central de Galicia, en Antas de Ulla, que “será, sen ningunha dúbida, un antes e un despois para o turismo na comarca da Ulloa”.
Ademais, subirán as prazas de termalismo ata as 1.700, e sinala que son máis que as que oferta a Xunta en toda a comunidade. Noutra orde de cousas, o presidente provincial ha afeado á Xunta “onde está o Museo da Romanización para Lugo”, polo que esixe “que cumpra o que asinaron”.
CRUZAMENTO DE REPROCHES CO PP
Durante o debate, Nicole Grueira (PP) lanzou diversas críticas á xestión de Tomé, quen “non ten nin proxecto nin vai na dirección adecuada”. Denuncia o “estado lamentable” de estradas e que “non é capaz de poñer en funcionamento” a residencia de Becerreá despois de “terminarse fai catro anos”.
Acusa o goberno provincial de “sectario” con “convenios a dedo” para alcaldes do PSOE e BNG. Culpa á Deputación de repartir 10 millóns no que vai de ano entre municipios socialistas e nacionalistas fronte a “cero euros” para os populares. “Está a crear unha provincia de dúas velocidades, lucenses de primeira e de segunda”, agrega. De tal forma, a deputada popular ha arremetido contra “un presidente que foi incapaz de xestionar o seu propio equipo, que perdeu o apoio dos seus deputados e do seu propio grupo provincial”.
Tamén botou en cara Grueira a Tomé “pasear en catamarán con Santos Cerdán” e nomear como pregoeira en Monforte a Isabel Pardo de Vera, “unha persoa imputada no caso Koldo”. Na súa quenda de réplica, Tomé tachou de “circo” a intervención de Grueira. “Redactáronlle unhas cousas que ten que dicir, que todo isto non o sabe”, “e vostede interpretouno”, dixo.
Estas palabras valéronlle a reprimenda do deputado popular Gonzalo Trenor, que nese momento exercía de presidente da comisión, quen lle pida que “manteña o respecto aos membros da comisión”. A isto ha replicado Tomé: “Eu manteño o respecto, se quere vou, faltáronme a min máis ao respecto”. Trenor insistiu en non facer “referencias persoais”, pero o presidente provincial ha apostilado que “as referencias persoais fanse en todos os debates”.
“Vostede fala de cousas de carota, de non se que, pero vostede mírase ao espello? E sempre falo politicamente, eh”, díxolle Tomé a Grueira. Tamén lle espetou a Grueira: “É vostede moi novo”, pero “é unha enfermidade que se cura co tempo”. Apunta que a residencia de Becerreá “está para licitarse”. “Mándalle vostede a súa xefa porque se reunía co alcalde de Becerreá en moitos sitios”, en alusión a Elena Candia.
Ademais, o presidente da Deputación di que a popular “está a mentir” en cuestións como estradas sen arranxar. Recrimina de que a Xunta ten “bloqueado” o porto seco de Monforte desde 2014 e que leva “sen facer un só metro desde fai tres anos” na estrada que caeu no Courel.
“Pois claro, eu non sabía que Cerdán teoricamente estaba imputado por estas cousas”, respondeu sobre outra das acusacións vertidas por Grueira, para sacar a colación a “Marcial Dorado”. “Non se ilusionen con que a Deputación de Lugo vai seguir en boas mans”, concluíu Tomé Roca.
CRÍTICAS DE PSDEG E BNG Á XUNTA
En cambio, Monserrat Valcárcel (BNG) valora os orzamentos “realistas” da Deputación e que estea “á cabeza de administracións locais do Estado” en execución. “Menos mal que existe a Deputación de Lugo”, di Valcárcel, pois acusa á Xunta de “caciquismo” e de “abandono” aos concellos da provincia.
Mentres, Lara Méndez (PSOE) valorou que o orzamento provincial creza máis que a inflación, o que compara con que o da Xunta “non chega nin a subir o IPC”. Imputa a deputada socialista ao PP un “uso clientelar” do Goberno galego, xa que acusa a Elena Candia de que “utiliza a axencia de Turismo” para “repartir cheques pola provincia”. Incide en que “non ten nome” que “nada se fixo” co Museo da Romanización.
