Os abusos sexuais a menores de idade son unha lacra difícil de erradicar, pois na sociedade sempre haberá monstros, por moitas medidas que se implanten para tratar de paralos. Sen embargo, se hai un lugar no que é aínda máis difícil frear a estas ‘persoas’ (nin sequera merecen ser chamadas así), é no seo da Igrexa católica, unha institución que aínda que na actualidade está comprometida coa loita contra os abusos, durante moito tempo permaneceu no escurantismo, encubrindo a moitos dos seus membros, practicantes da pederastia. Así as cousas, ano tras ano saen novos casos (a maioría destapados nos informes anuais do Defensor do Pobo) e, lamentablemente, case todos son do século pasado. Cantos haberá aínda hoxe en día dos que non se teña coñecemento porque as vítimas son moi pequenas e están coaccionadas para non falar? Mesmo na actualidade, o ex presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, manifestouse fai ben pouco sobre o tema, dicindo que o mellor era non remover o asunto: “Chamar terroristas aos bispos non é de recibo”, e iso que el foi alumno nun internado dos maristas en León, un dos epicentros das denuncias por abusos sexuais cometidos por relixiosos en España. 

Dende colexios ata as propias igrexas, pasando por seminarios ou casas da xuventude, non hai recuncho ao que non chegase este tipo de delito. Párrocos, bispos, frailes, profesores… toda clase de cargos participaron dos abusos a menores. Non importa a orde relixiosa, xa sexan salesianos ou maristas, xesuítas ou marianos, todos cocen fabas, como adoita dicirse. Dende Galicia Confidencial, e con motivo do Día Mundial para a Prevención do Abuso Sexual de Nenos, Nenas e Adolescentes, facemos un percorrido polos principais casos de abusos que os informes do Defensor do Pobo dos últimos anos detectaron na nosa terra, así como polos sacerdotes máis coñecidos que estiveron implicados en abusos (cantos haberá que aínda non se teñan descuberto, pois os casos van saíndo a contagotas). Hai moitos adultos que foron abusados na súa infancia que, como xa pasou tempo, prefiren deixar a cousa como está e non denunciar.

E é que antigamente, a Igrexa contaba con tanto poder que pobre de ti que foses un neno que chegase á casa dicindo á túa nai ou ao teu pai que o cura che tocara as partes íntimas, aínda levabas unhas azoutas por blasfemar contra un enviado de Deus. Por iso son tantos os casos que están a saltar a luz na actualidade pero que datan dos anos 60, 70 e 80. E, por desgraza, outros poucos estanse a coñecer e sucederon nos últimos anos. Unha lacra que, hoxe en día, a Igrexa católica tenta eliminar das súas filas, ao menos de cara á galería, sendo a primeira en impoñer expedientes sancionadores e en investigar aos párrocos acusados de abusos a menores de idade. Antigamente, o que se facía era encubrir aos denunciados e mesmo trasladalos a outras parroquias para que puidesen lavar a súa imaxe ou seguir abusando doutros nenos. Agardemos, polo ben dos máis pequenos, que as cousas sigan indo a mellor. Polo de agora, coñezamos algúns dos casos recollidos polo Defensor do Pobo nos seus últimos informes relativos ás grandes cidades galegas.

LUGO: DECEAS DE CASOS ESPALLADOS POLA CIDADE E POBOS PEQUENOS

Lugo foi outra das cidades galegas, ao igual que A Coruña e Vigo, onde máis abusos sexuais por parte de relixiosos se deron a coñecer recentemente. Pero a diferencia do que acontece nas outras cidades, en Lugo os casos están moi espallados, salpicando a diferentes institucións e ordes relixiosas. Por exemplo, no 2021 sóubose dun caso de pederastia no Colexio da Inmaculada de Lugo, pertencente á orde dos maristas. En concreto, o pai David Samartino Molina tería cometido abusos entre os anos 1956 e 1957, e anos despois tería pasado por Oviedo, Roma, Vigo, Santiago, Salamanca-ISPE, León, Honduras (Choluteca e Comayagua) e a residencia Champagnat de Valladolid. No mesmo colexio, outro alumno acusou tamén no 2021 a un profesor e tutor, o irmán Primitivo Castellanos, de ter practicado a pederastia e os abusos entre os anos 1974 e 1980. Cabe lembrar que anteriormente, no 2014, tres exalumnos denunciaran xa a un marista, o profesor Primitivo Castellanos, administrador e entrenador de balonmano en Lugo e Ourense entre 1973 e 1993, por abusos sexuais. Dera clases, precisamente, no Colexio da Inmaculada en Lugo e no internado Santa María dos maristas en Ourense.

Sobre o irmán Primitivo Castellanos, cada vez hai máis lucenses que non teñen medo de admitir que era “un sobón”, que “aproveitaba calquera oportunidade para tocarte”, segundo asegura un exalumno nunha entrevista con El Progreso, que recorda continuos tocamentos por enriba da roupa, caricias nos muslos na clase, miradas incómodas nas duchas… Precisamente, unha vítima que formaba parte dun dos equipos de balonmano aos que Primitivo adicaba atención relataba: “Cando iamos aos campeonatos quedabamonos en pensións ou en hoteis baratos e compartiamos habitacións. Unha vez eramos impares e a un do equipo tocoulle compartir habitación con el. Pola mañá preguntámoslle e díxonos que intentara meterlle man por debaixo das sabas, pero que só lle tivo que mandar que parase e non fixo máis. Non lle dimos máis importancia”. Non tivo a mesma sorte outro exalumno do colexio que quedou tan traumado que caeu nas drogas. “Pasei de ser un bendito a arrearlle a todo o que podía. Estaba confuso. Non sabía se de maior iba ser outro abusador”, relataba nunha entrevista en El País, contando que “sentábase ao teu lado na clase, nos vestiarios e tocábache os xenitais”.

A súa versión é corroborada por outro antigo alumno: “Encargábase dos deportes e tocaba habitualmente nos vestiarios aos xogadores nas súas partes”. Ademais, este último asegura que tamén sufriu abusos por parte doutro relixioso, o pai Puebla, o seu tutor e profesor: “Apenas berraba e dábanos caramelos. Co bo tempo soiamos usar pantalóns curtos e el aproveitaba momentos nos que estabamos traballando para meter os dedos no pantalón“. Sobre o pai David Samartino Molina, falecido no 2006, outro exalumno contaba: “Eu tiña sete anos. Tíñame, non sei por que, fichado. Castigábame con moita frecuencia, de pé nunha esquina. Un día coincidimos castigados outro compañeiro e eu. Mandou saír a todos ao rematar a clase menos a nós. Regresou e escoitei os choros do meu compañeiro. Dinme a volta e vin ao irmán David coa man metida pola cintura do pantalón do meu compañeiro, que non paraba de chorar, ao tempo que o aprisionaba contra a parede. Veume e mandoume irme”.

Se queres coñecer outros casos acontecidos na provincia en lugares como o Colexio San Xosé, a Igrexa de San Francisco de Viveiro ou o Santuario do Cebreiro, podes ler a nova completa en https://www.galiciaconfidencial.com/noticia/246483-19n–abusos-curas-lugo-ourense-aproveitaba-pantalon-curto-facia-calor-tocarche-xenitais.