Hai un proverbio que di que alguén que non sabe como axudar, o que debe facer é tentar facer o menor dano posible. Iso deben pensar os colectivos culturais que xorden de xeito espontáneo en Lugo, que encontran na lexislación que os debería protexer un obstáculo para a liberdade creativa e a difusión, cando non un instrumento coercitivo.
E por ese camiño foron as reflexións de Chus Rodríguez e Nieves Neira, convidadas á presentación de La cultura como reserva india, de Jorge Linheira. A primeira é parte de Tele-Clube, asociación cultural creada en abril, e que resignifica espazos de Lugo a través da música e o audiovisual. A segunda está asociada a 3monos, outra asociación sen ánimo de lucro, que promociona as artes escénicas.
![Nieves Neira | Óscar Bernárdez](https://lugoxornal.gal/wp-content/uploads/2018/11/IMG_4251.jpg)
Neira comezou a reflexión alertando da asimilación cultural que practica a administración, un esquema perpetuado nas institucións. Antes de abordar a problemática de Lugo, censurou a apropiación que a Xunta de Galicia fixo da cultura e a historia: “tapando” coas Medallas de Castelao a efeméride da aprobación do Estatuto de 1936, ou reescribindo o motivo dun símbolo pictórico coma é A derradeira lección do mestre.
Para esta xornalista, a práctica do goberno autonómico ameaza a capacidade lingüística e deixa a cultura “sen contido”. Rodríguez profundizou nesta reflexión, observando en Lugo a falta de política cultural e unha aspiración por reprimir o asociacionismo. Así, reivindicou “os movementos dos últimos tempos” como resposta aos eventos de 2018, en especial o proxecto de ordenanza cívica, que levou a crear a plataforma Lugo Sen Mordazas.
![Chus Rodríguez | Óscar Bernárdez](https://lugoxornal.gal/wp-content/uploads/2018/11/IMG_4256.jpg)
Este interese por desprazar aos movementos sociais foi comparado por Neira co desprazamento das grandes experiencias simbólicas, exemplificada na difuminación do Nunca Máis. No canto de arroupar estas expresións cívicas, a administración autonómica e local quixo “autorrepresentar” o seu poder, a través de iniciativas culturais nas que primaron o clientelismo e o dirixismo.
É por iso que Rodríguez plantexa a “propiedade colectiva” do chan, “un PXOM ligado á cultura”, e non enfocado cara a edificios espectaculares. Exemplos disto son, para Neira, o Auditorio de Lugo ou o Museo Interactivo da Historia de Lugo; obras arquitectónicas cun elevado custe que contribúen a gastar o orzamento e “desmembrar os tecidos culturais”.
![Auditorio de Lugo | Paredes Pedrosa Arquitectos](https://lugoxornal.gal/wp-content/uploads/2018/07/paredespedrosa_auditoriolugo.png)
A alternativa contra a política “do despilfarro e o pelotazo” é, para Rodríguez, empregar o espazo público “a pesar das dificultades”. Para facilitar este uso, cómpre “remunicipalizar e crear espazos” que garantan a expresión cultural, liña oposta á dificultade que supón a nova Lei de Espectáculos, en especial para os espazos autoxestionados.
A psicóloga e activista plantexa unha programación cultural estable, capaz de conciliar e accesible para o extrarradio, en contraposición á cultura “como produto de consumo” ocasional que representa o Caudal Fest. Rodríguez salientou a reacción a prol do Festiblas, mentres que Neira lamentou que prime o “cómputo numérico” na planificación cultural de Lugo, que “anula a capacidade da arte para modelar comunidades”, e lembrou que o festival consumiu en subvencións un total superior á combinación das partidas de Cultura, Muller, Participación Cidadá e Xuventude.